'Sociaal ondernemerschap verdient zich terug'
Geregeld klinkt vanuit de samenleving de oproep dat ondernemingen zich bewuster moeten zijn van hun maatschappelijke taak en positie. Niet alleen winst is belangrijk, ook het welzijn van mensen en de leefomgeving. Bij Dros Schoonmaakdiensten uit Apeldoorn zullen ze zich niet aangesproken voelen. Dat bewustzijn is er al lang en hoort bij het bedrijf als een emmer bij de glazenwasser.
Na afloop van het gesprek neem ik mijn aantekeningen door en probeer samen te vatten wat ik heb gehoord. ‘Sommige mensen hebben wat extra steun nodig op de arbeidsmarkt. Ze verdienen dat. Kijk naar wat ze kunnen in plaats van naar hun beperkingen. Pas het werktempo aan. Zorg voor goede begeleiding. Het is mooi een zwerfjongere te motiveren en te ontwikkelen tot een gewaardeerde arbeidskracht.’
Nee, het was geen gesprek met een sociaal-consulent. Ik sprak een ras-ondernemer en zijn adjunct-directeur. Mensen die leidinggeven aan een florerend bedrijf met zo’n 400 medewerkers. Een bedrijf dat de coronatijd goed is doorgekomen door grip op de zaak te houden. Oprichter en directeur Ronald Dros weet van wanten. Hij begon op jonge leeftijd voor zichzelf en bouwde het bedrijf met eigen handen op. Hij heeft zojuist een nieuwe acquisitie afgerond. Afgelopen vijf jaar is de omzet verdubbeld. Zijn rechterhand Frank Lieferink heeft een achtergrond in de accountancy. Vanuit zijn jarenlange ervaring als controller kijkt hij altijd naar de cijfers. Beiden maken direct duidelijk: omzet, marge en winst zijn bij Dros net zo belangrijk als bij iedere andere onderneming. Het is gewoon een commercieel bedrijf.
Kortdurend verzuim minder dan twee procent
Laag verzuim
Als het gaat om maatschappelijke verantwoordelijkheid is Dros echter minder gewoon. Tien procent van de medewerkers heeft een stevig complexe persoonlijke achtergrond, werkt in een aangepast tempo of heeft aangepaste arbeidsomstandigheden. Het kán. Daar is geen twijfel aan; het is de praktijk van alledag. Het gaat financieel goed met het bedrijf, opdrachtgevers zijn tevreden en het personeel ook. In de geregelde medewerkers-tevredenheidsonderzoeken scoort Dros gemiddeld een acht en vaak nog daarboven. Het kortdurend verzuim is (buiten coronatijd) ongekend laag, minder dan twee procent.
Het gesprek gaat over het praktisch invullen van sociaal ondernemen. We spreken elkaar volgens de coronaregels via het beeldscherm. Dat staat de openheid niet in de weg.
Goed werk
'Sociaal ondernemerschap verdient zich terug', zegt Frank Lieferink. 'Ook opdrachtgevers vinden het belangrijk dat je als onderneming onderdeel uitmaakt van de gemeenschap. Dat doen ze zelf ook'. Goed werk leveren kreeg Ronald Dros met de paplepel ingegoten. Zijn vader was manager bij Cemsto, zijn moeder was schoonmaakster. Er was waardering voor hun werk. Toen hij zijn onderneming startte in Hoenderloo, behaalde hij al snel het branchekeurmerk. Goed werken en goed voor mensen zijn, vormen de pijlers van succes. 'Je moet werken vanuit je hart en uitgaan van eigen kracht', is zijn motto. Hij wil een menselijk bedrijf. Dat betekent concreet: vinden van oplossingen, door met opdrachtgevers en medewerkers in gesprek te gaan. Werkteams krijgen veel verantwoordelijkheid. 'Wij zijn een platte organisatie waar creatief wordt gekeken naar de combinatie van werk en persoonlijkheden', vult Frank Lieferink aan. Hij geeft een voorbeeld. Eén van zijn medewerkers heeft een autistische aandoening. Hij kan uitstekend en precies een bepaalde grote, duidelijk omschreven taak uitvoeren. 'Zet hem op een schoonmaakmachine in een grote hal en hij wordt gelukkig. En de klant ook.'
Mensenkennis is belangrijk
Mensenkennis
Medewerkers die moeite hebben met een hoog tempo of iets niet meteen begrijpen, vragen om wat meer geduld. 'We geven ze de tijd. Het betekent ook voor onze rayonmanagers dat ze er extra tijd in moeten steken. Die krijgen ze dan ook van ons. Hun opdracht is mensen in hun kracht zetten en dat doen wij als management ook. Een aantal rayonmanagers is binnen de onderneming opgeklommen.' Hij is als adjunct-directeur geregeld op de werkvloer te vinden en heeft zelf meegedraaid om te ervaren wat het werk inhoudt. Mensenkennis is belangrijk. Helaas zit in de praktijk wet- en regelgeving soms in de weg, constateren beiden. Zo bezorgen de Participatiewet en de privacyregels wel eens hoofdbrekens om het uiteindelijk voor de mensen goed te regelen.
SW-bedrijven
Dros werkt goed samen met SW-bedrijven, de vroegere sociale werkplaatsen. Dat is in schoonmaakland niet vanzelfsprekend. Geregeld klinkt het geluid dat ze het brood uit de mond van commerciële bedrijven stoten. Ronald Dros daarover: 'Natuurlijk kan er een spanningsveld zijn. Als een gemeente een opdracht geeft aan een SW-bedrijf omdat dat goedkoper is, doe je ondernemingen tekort. In zo’n geval ga je het gesprek aan. Er is niets mis aan opkomen voor je eigen bedrijf. De conclusie was, dat we elkaar konden helpen. Wij kunnen bijvoorbeeld mensen goed opleiden. Dat bevordert de doorstroming naar regulier werk en dat is juist de bedoeling.'
Aanbesteding
Een goede verstandhouding is belangrijk. Dat geldt ook voor de relatie met opdrachtgevers. Als bij een aanbesteding alleen wordt gekeken of de prijs nóg meer uitgeknepen kan worden, haakt Dros af. Laat een ander het maar doen. “Je moet bij elkaar passen”, vult Frank Lieferink aan. Dat een goede relatie zich uitbetaalt, bleek bij aanvang van de coronacrisis. Kantoren gingen dicht, scholen en kinderopvang sloten. In een paar dagen is met meer dan 200 klanten gesproken om te overleggen hoe om te gaan met de nieuwe situatie. Slechts met twee kwamen ze er niet goed uit. Corona heeft niet tot slapeloze nachten geleid.
Je moet werken vanuit je hart en uitgaan van eigen kracht
PSO-Trede 3
Dros Schoonmaakdiensten heeft het PSO-certificaat Trede 3. PSO staat voor Prestatieladder Socialer Ondernemen. Trede 3 is het hoogst haalbare. PSO is een objectieve maatstaf hoeveel een bedrijf bijdraagt aan werkgelegenheid voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Kernbegrippen zijn passend werk, integratie, ontwikkeling en begeleiding. De maat werd gezamenlijk ontwikkeld door het bedrijfsleven, SW-bedrijven, TNO en PSO Nederland. Doel is meer mensen duurzaam aan het werk te krijgen. Hoewel er een strenge audit is, was het voor Dros Schoonmaakdiensten niet ontzettend ingewikkeld om aan de criteria te voldoen. 'Het was eigenlijk een invuloefening'.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in Schoon #2 (maart 2021). Schoon. is het branchemagazine van Schoonmakend Nederland.