Als werknemers zich niet goed voelen op werk, kan dit zorgen voor werkstress. Bijvoorbeeld door een hoge werkdruk of ongewenste omgangsvormen. Dit heet psychosociale arbeidsbelasting (PSA). U bent verplicht om een PSA-beleid te hebben. Hiermee voorkomt en beperkt u (gezondheids)klachten bij uw werknemers.

Wat is psychosociale arbeidsbelasting?

Uw werknemers brengen vaak veel tijd door op werk. Als zij hier werkstress ervaren, kunnen zij last krijgen van lichamelijke, psychische of sociale klachten. Een werknemer kan dan minder goed zijn werk doen. Ook leidt het tot meer ziekteverzuim, burn-outs en soms zelfs langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid.

Met een PSA-beleid voorkomt u dat uw werknemers psychosociale arbeidsbelasting ervaren. En zorgt u dat werknemers minder last hebben van werkstress.

Oorzaken van PSA

Als werknemers psychosociale arbeidsbelasting ervaren, kan dat verschillende oorzaken hebben. Zoals:

• Pesten
• Agressie en geweld
• Discriminatie
• Seksuele intimidatie
• Hoge werkdruk

Lees meer over psychosociale en fysieke belasting op werk.

Is een PSA-beleid verplicht?

U bent volgens de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht om een beleid te maken tegen psychosociale arbeidsbelasting. Het PSA-beleid is onderdeel van de arbeidsomstandigheden in uw Arbobeleid.

Werknemers moeten veilig en gezond kunnen werken. Als u geen PSA-beleid heeft, kan de Nederlandse Arbeidsinspectie maatregelen nemen. U kunt hiervoor uiteindelijk hoge boetes krijgen.

PSA-beleid maken

U maakt een PSA-beleid op basis van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) van uw bedrijf. Uit de RI&E blijkt wat de gezondheids- en veiligheidsrisico’s voor uw werknemers zijn. U beschrijft eerst wanneer uw werknemers last kunnen krijgen van PSA en wat de oorzaken hiervan kunnen zijn. Daarna maakt u een plan van aanpak met maatregelen om PSA te voorkomen en verminderen.

Vergeet niet dat u ook regelmatig moet beoordelen of de maatregelen helpen tegen de psychosociale arbeidsbelasting van uw werknemers.

Maatregelen tegen PSA

Er zijn verschillende maatregelen die u kunt nemen tegen psychosociale arbeidsbelasting. Bijvoorbeeld:

• Stel een vertrouwenspersoon aan. Werknemers praten met deze persoon wanneer zij niet naar hun leidinggevende kunnen of willen gaan. Zoals bij seksuele intimidatie.
• Maak een gedragscode (on)gewenste omgangsvormen. Bepaal hierin wat gewenst gedrag is en hoe werknemers omgaan met elkaar en klanten. Zet hier ook in hoe u omgaat met ongewenste omgangsvormen. Zoals pesten, seksuele intimidatie en agressie.
• Stel een klachtenprocedure op zodat werknemers hun klachten formeel kunnen delen.
• Doe verder onderzoek naar de oorzaken van werkdruk binnen uw bedrijf. Bijvoorbeeld met een anonieme vragenlijst of interviews.
• Geef voorlichting aan uw werknemers over PSA. Bijvoorbeeld over werkdruk. Hierbij bespreekt u de specifieke risico’s van uw werknemers, hoe zij dit herkennen en wat de gevolgen kunnen zijn. Ook vertelt u over de maatregelen die u hiertegen heeft genomen.

Controleer of u genoeg doet tegen PSA

Wilt u weten of u genoeg doet tegen psychosociale arbeidsbelasting volgens de wettelijke verplichtingen van de Arbowet? Controleer dit met de zelfinspectietool Werkdruk en Ongewenst gedrag van de Nederlandse Arbeidsinspectie. Zo weet u waar een inspecteur op let. Ook ontvangt u een lijst met acties en verbeteringen.

Vul de zelfinspectietool Werkdruk en Ongewenst gedrag in.

Wat moet uw werknemer zelf doen?

U moet zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Maar uw werknemers zijn zelf ook verantwoordelijk. Voor zover zij dit kunnen, moeten werknemers zorg dragen voor hun veiligheid en gezondheid. Voor zichzelf en voor andere betrokken personen, zoals collega’s.