'Waarom accepteren we wel dat de loodgieter overdag komt, maar de schoonmaker niet?'
In het Brabants Dagblad van 25 augustus 2021 pleit Ton Wilthagen, Hoogleraar Arbeidsmarkt, voor meer dagschoonmaak als één van de oplossingen om de krapte op de arbeidsmarkt het hoofd te bieden. In de avond werken, werkt drempelverhogend om in de schoonmaak aan de slag te gaan. Ook omdat industrieterreinen en distributiecentra met het openbaar vervoer 's avonds vaak slecht bereikbaar zijn. Door schoonmaakwerkzaamheden overdag uit te voeren, regelen we dat mensen makkelijker bij hun werk komen.
Expert
Als voorzitter van Schoonmakend Nederland juich ik het pleidooi van Wilthagen toe. Door overdag schoon te maken, bereiken onze schoonmakers makkelijker hun werkplek. En dagschoonmaak kent nog meer voordelen. Het is socialer, beter voor het milieu en, belangrijk in tijden van virussen, het is een stuk veiliger voor alle gebouwgebruikers.
Sociale schoonmaak
Socialer spreekt voor zich. Dagschoonmaak verbetert de interactie tussen gebruikers en onze schoonmaakmedewerkers, omdat werkzaamheden direct af te stemmen zijn. Verjaardag gevierd? De confetti is alweer opgezogen voordat iemand zich eraan stoort. Kop koffie omgevallen? Het is direct opgeruimd. Hierdoor nemen de erkenning en waardering voor de schoonmaker en zijn schoonmaakwerk toe. Wat op haar beurt weer de prestaties van de schoonmaker verbetert, het werkplezier verhoogt en het ziekteverzuim vermindert. Stuk voor stuk wezenlijke instrumenten in het oplossen en voorkomen van arbeidsmarktkrapte.
Met dagschoonmaak kunnen we bovendien ook putten uit een groter personeelsaanbod, zoals medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt of medewerkers met schoolgaande kinderen. Door te werken in de tijd dat de kinderen op school zitten, komen we tegemoet aan de wensen van veel werkende ouders, die graag zelf de kinderen naar school brengen of thuis willen zijn voor het avondeten.
Combinatie van taken
En als de schoonmaker er dan toch is… waarom zou die ook niet het papier van de printer bij kunnen vullen, het afval afvoeren, de koffieautomaat bijvullen, de binnenplanten verzorgen of het buitenterrein onderhouden? Niet alleen hoeven opdrachtgevers voor deze taken dan niet meer op zoek naar een medewerker (nog een bijdrage aan het verkleinen van de arbeidsmarktkrapte!), we vergroten hiermee ook de inkomenszekerheid van de schoonmaker. Nu werken veel schoonmakers vaak een paar uur op verschillende schoonmaakobjecten via meerdere schoonmaakbedrijven om rond te komen. Door het combineren van taken werken ze meer uren bij een opdrachtgever en werkgever, én ze houden er ook nog eens meer aan over, omdat ze de befaamde heffingskorting – ook voor schoonmakers – maar een keer aftrekbaar is.
Duurzamer en veiliger
Nog een voordeel: Omdat de schoonmaker in het zicht van de (gebouw)gebruiker werkt, verbetert de gebruikersdiscipline. Gebouwgebruikers denken wel twee keer na voordat ze de broodkruimels van hun bureau op de grond vegen. Zo neemt de vermijdbare vervuiling af, wat bijdraagt aan de schoonbeleving. En er ontstaat tijd voor een extra naloopronde van het sanitair, wat in tijden van corona, waarin goede hygiëne cruciaal is, geen overbodige luxe is.
Een ander, maatschappelijk al even actueel, thema waar dagschoonmaak een positieve bijdrage aan levert, is klimaatverandering. Omdat licht en verwarming eerder uit of later aankunnen, bespaar je met dagschoonmaak energie. Ook kunnen door dagschoonmaak de kosten voor beveiliging omlaag.
Nadelen?
Natuurlijk kleven er ook nadelen aan overdag schoonmaken. Toch zijn die in mijn optiek niet onoverkomelijk. Het meest geuite argument om niet te kiezen voor dagschoonmaak is de door de gebruiker gevreesde lawaaioverlast of werkinterruptie. Hierover zijn in overleg uitstekende afspraken te maken. Denk aan stofzuigen tijdens de lunch of op vrijdagmiddag, als half werkend Nederland al naar huis is. Of dweilen vlak na 17.00 uur. Er is altijd wel een mouw aan te passen. Zeker met de vaak in hospitality getrainde schoonmaakmedewerkers en fluisterstille stofzuigers van tegenwoordig.
Het enige échte nadeel aan dagschoonmaak is wat mij betreft de mindset van sommige gebruikers. Of, zoals Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen, onlangs tijdens een werkbezoek uitte: 'Waarom accepteren we wel dat de loodgieter overdag komt, maar de schoonmaker niet?' Ik nodig iedereen uit om de proef op de som te nemen. Gewoon doen. Het maakt de wereld een stuk mooier.
Piet Adema
Voorzitter Schoonmakend Nederland
De voordelen van dagschoonmaak op een rij:
- Maatschappelijke waardering voor het schoonmaakwerk en -personeel neemt toe.
- Sociale contacten met, en erkenning van, de schoonmaker nemen toe.
- Betere communicatie tussen afnemer en leverancier van schoonmaakdiensten.
- Schoonmaker in het zicht verhoogt de gebruikersdiscipline van gebruikers.
- Goede communicatie tussen gebruiker en schoonmaker.
- Groter aanbod van personeel (beschikbaar tussen 09.00 en 15.00 uur).
- Continuïteit beter gewaarborgd.
- Bij calamiteiten direct schoonmaker inzetbaar.
- Positieve invloed op continuiteit (gewaardeerde krachten melden zich minder snel ziek).
- Minder klachten.
- Preventieve sociale controle.
- Onverwacht verzuim sneller op te vangen (meer tijd per dag beschikbaar).
- Geen (extra) avondbewaking noodzakelijk.
- Energiebesparing.