‘Zekerheid biedt kansen voor mensen aan de basis van de arbeidsmarkt.’
Als je als schoonmaakbedrijf aan tafel mag zitten met Tweede Kamerlid CDA Hilde Palland, de Burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls, het Werkbedrijf Rijk van Nijmegen én Schoonmakend Nederland, dan doe je echt iets goed. Tim de Jong, directeur SMB Willems, is dan ook supertrots dat hij zijn visie op de inzet van mensen aan de basis van de arbeidsmarkt in de schoonmaakbranche mag geven in het Stadhuis in Nijmegen op dinsdag 24 augustus. En het mooiste is: de mensen komen zelf ook aan het woord om te laten zien hoe het er écht aan toegaat op de werkvloer.
Expert
Harrie Helpt training
'Ons bedrijf bestaat voor 50% uit mensen aan de basis van de arbeidsmarkt,’ begint De Jong enthousiast. SMB Willems werkt met een buddy constructie met de door de vakbond CNV bedachte Harrie Helpt-Training. Een Harrie ondersteunt mensen met een arbeidsbeperking die gaan participeren op de werkvloer. De Jong legt uit: ‘deze Harrie geeft de benodigde begeleiding om op te komen voor medewerkers die dat nodig hebben; dat is de kern van het succes. Er wordt tijd en aandacht geschonken aan de ontwikkeling van mensen.’
Bruls vindt het leuk te horen dat een vakbond deze Harrie-Helpt training aanbiedt: ‘Het doel van deze training is op de juiste manier investeren in mensen. Door regels in aanbestedingen wordt het de ondernemer lastig gemaakt om mensen te plaatsen. Dat moet anders, werkbaarder. Daarom ben ik blij te horen dat deze training bestaat en dat het daadwerkelijk iets oplevert. Uiteindelijk draait het om de mensen zelf.’
Samenwerking
Essentieel voor een succesvolle plaatsing is een efficiënte samenwerking tussen schoonmaakbedrijf en gemeente vindt Krista van Rossum (Senior Consulent Werkbedrijf): ‘Je moet vertrouwen hebben in elkaar en met elkaar schakelen over wat een medewerker aan de basis van de arbeidsmarkt nodig heeft. Het leveren van mensen kan moeilijk zijn. Zo gaat het om haalbare werktijden. Daar moet je over in gesprek blijven totdat het goed loopt.’ Hoewel het bij de gemeente Nijmegen goed is gegaan met het plaatsen van medewerkers zijn er ook gemeentes waar het lastiger gaat. ‘Elke gemeente werkt anders en dat is de crux,’ benadrukt Nieuwmeijer (Schoonmakend Nederland). Palland vindt dat betrokkenheid van gemeentes essentieel is voor het succesvol plaatsen van deze medewerkers. Uiteindelijk draait het om arbeidsplaatsen, niet om subsidie.’
Loonwaardemethodiek
Nieuwmeijer geeft aan een verandering en vereenvoudiging te willen zien van de loonwaardemethodiek voor medewerkers aan de basis van de arbeidsmarkt. Palland staat daarvoor open: ‘het gaat om vertrouwen. Schoonmaak is qua loonwaarde een sterke markt.’ Nieuwmeijer: ‘Het gaat zelfs om procenten achter de komma.’ Bruls betreurt het dat het enkel over regelingen gaat en niet meer over mensen. ‘Juist dag schoonmaak zou helpen de betrokkenheid en verbinding tot stand te krijgen.’ Nieuwmeijer: ‘Juist nu heeft schoonmaak zichtbaarheid nodig. Hygiëne is in coronatijd van levensbelang en dagschoonmaak helpt daarbij. Dat moet tussen de oren komen.’ Van Rossum vult aan dat ze elk kwartaal een bijeenkomst over dagschoonmaak organiseert: ‘Helaas krijg je niet de kwaliteit die je wilt krijgen, omdat de gebruiker zegt: ‘ik ben bezig, het komt nu niet uit om mijn bureau schoon te maken.’ Je loopt tegen praktische zaken aan.’ Palland benadrukt: ‘Schoonmakers horen erbij, daar moeten we ons bewust van zijn. Blijkbaar loont het meer om mensen van over de grens te halen in plaats van mensen begeleiding te geven, terwijl daar juist de focus op moet liggen.’
Combinaties en vaste contracten
En hoe zit het met de overlap van schoonmaak en andere takken van sport, zoals catering? vraagt Nieuwmeijer zich af. ‘Er zijn constructies, die combinatiebanen mogelijk maken, zo zit er een overlap tussen schoonmaak en catering,’ aldus Van Rossum. ‘Er is een motie ingediend over combinatiebanen. Dat leverde wel problemen op,’ reageert Palland, ‘maar we kunnen jullie helpen om mee te denken in combinatiebanen en vaste contracten.’
Bruls: ‘Goede voorbeelden bieden inspiratie. Daardoor zien mensen er door samenwerking met gemeentes en schoonmaakbedrijven mensen aan het werk kunnen worden gehouden. Als je laat zien wat het voordeel is van combinatiebanen gaat dit meer leven.’ Rommelse (Schoonmakend Nederland): ‘Als er sprake blijft van krapte in de arbeidsmarkt zullen er door overnames hopelijk meer arbeidsplaatsen komen om zo mensen aan het werk te houden.’ De Jong vindt dat de branche het goed voor elkaar heeft. Bruls geeft echter aan dat er in de beeldvorming van de branche nog iets dient te gebeuren. ‘Het zou mooi zijn als de schoonmaker dezelfde status krijgt als de loodgieter, van wie we wél accepteren dat deze overdag langskomt, terwijl we schoonmaak als iets hinderlijks beschouwen momenteel. Daar valt zeker nog iets te winnen,’ besluit hij.
Familiebedrijven
Na dit enerverende RondeTafelGesprek gaat Palland in gesprek met de medewerkers van SMB Willems. Ze benadrukt dat in de Tweede Kamer de methodiek bij familiebedrijven echt als een aparte tak van sport wordt gezien. Door de continuïteit die deze bedrijven bieden in opvolging van familieleden. Directeur SMB Willems Tim de Jong beaamt dit: ‘zelfs mijn neef zit in het bedrijf en dat werkt goed.’
Door zijn succesvolle buddy constructie én hart voor zijn medewerkers, kunnen mensen aan de basis van de arbeidsmarkt zich ten volle ontplooien en meer zelfvertrouwen krijgen. ‘Ze zijn bij de gemeente Nijmegen geheel op hun plek nu. Focus op de mens achter de medewerker is essentieel, er zit veel tijd en energie in, maar dat krijg je terug als je naar hun verhalen luistert. Ze doen zo hun best en je ziet ze groeien. Daar doe je het voor als ondernemer én als mens.’
Het eerste gesprek vindt plaats met Agnes Hengeveld (operationeel medewerker bij SMB Willems) en Bertie van de Kamp, die sinds 2017 leiding geeft op de werkvloer aan het team bij de gemeente Nijmegen. Agnes implementeerde zeven jaar geleden de nieuwe schoonmaakopdracht van de gemeente Nijmegen. Ze geeft aan dat dit een hele spannende tijd is geweest: ‘Je bouwt een band op met de mensen; dat is belangrijk voor dit werk, ik ben dan ook heel blij en dankbaar dat het gelukt is om hier met SMB Willems aan de slag te zijn.’ Bertie geeft aan dat er veel geduld en inlevingsvermogen nodig is om mensen goed te begeleiden. ‘Je moet ergens een lijn trekken, sommige mensen bellen je ook buiten werktijden op. Je wilt ze betrokken houden en ze meenemen. Als dat lukt geeft dat heel veel energie. Deze mensen zijn er en we moeten ze koesteren.’ Rommelse: ‘Juist voor deze branche is het belangrijk om te gaan voor langdurende contracten. Bij elke heraanbesteding worden ze weer uitgeknepen.’ De Jonge besluit: ‘natuurlijk is het overheidsgeld, maar het gaat om de medewerkers. Daar moet je in investeren.’
Jos Fliervoet (SW-medewerker) is al bijna 30 jaar schoonmaakmedewerker bij de gemeente Nijmegen. Vroeger vanuit de sociale werkvoorziening Breed, maar sinds 2015 zit hij gedetacheerd via het Werkbedrijf Rijk van Nijmegen. Hij werkt in een team van negen medewerkers en heeft het goed naar zijn zin: ‘Het leukst is de afwisseling in werkzaamheden, de ene dag werk ik in de parkeergarage en de andere dag doe ik inpakwerkzaamheden.’
Afsluitend is het glazenwasserskoppel Nick Onstein en Mogos Gebremaryam aan de beurt. Mogos komt uit Eritrea en is als statushouder in Nederland. Hij werd gekoppeld aan buddy en ervaren glazenwasser Nick. Na de proefperiode bleek Mogos zo gemotiveerd dat Nick zich heeft hardgemaakt voor een jaarcontract voor Mogos. Nick: ‘Hij had een jaarcontract nodig om zijn vrouw naar Nederland te halen. Dan doe je wat meer voor een ander dan normaal. Nu komt zijn vrouw naar Nederland.’ Mogos besluit met tranen in zijn ogen: ‘jullie zijn mijn familie. Ik ben heel dankbaar voor deze mooie kans, die ik met beide handen aangrijp.’
