Als u een maatschappelijk, sociaal of ideëel doel heeft, kunt u een stichting oprichten. Een stichting richt u alleen of met anderen op. Eventuele winst gebruikt de stichting om het ideële doel te bereiken.

Wat is een stichting?

Een stichting is een organisatie die niet als doel heeft om winst te maken. In plaats daarvan probeert een stichting een maatschappelijk, sociaal of ideëel doel te halen. Een stichting mág wel winst maken met een onderneming. De voorwaarde is dat u deze winst uitgeeft aan het behalen van het ideële doel van de stichting.

Een stichting heeft altijd een bestuur. In de statuten kunt u bepalen dat er ook een Raad van Toezicht is. Dit is niet verplicht. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het bestuur. De stichting is een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dat de bestuurders meestal niet aansprakelijk zijn met hun privévermogen voor eventuele schulden.

Anders dan de vereniging, heeft een stichting geen leden. Daardoor hoeft er geen ledenvergadering plaats te vinden om belangrijke besluiten te nemen. Behalve dat de stichting als rechtsvorm voor goede doelen wordt gebruikt, zijn er ook andere toepassingen. Zo zijn veel betaald voetbalclubs een stichting. Ook zijn omroepen vaak een stichting, net als ziekenhuizen, musea, laboratoria en zorginstellingen.

Het geld van een stichting komt binnen via donaties, leningen, subsidies en erfenissen. Een stichting heeft geen aandeelhouders.

Oprichten

Voor een stichting heeft u geen minimaal startkapitaal nodig. U moet door een notaris een notariële akte op laten stellen met daarin de statuten. De notaris verzorgt vervolgens meestal de inschrijving van uw stichting in het Handelsregister van KVK. De tarieven voor oprichting bij een notaris liggen niet vast en verschillen per notaris. Gemiddeld kost dit tussen de € 400 en € 1000. Bij KVK betaalt u € 80,10 om uw stichting in te schrijven (inschrijfvergoeding).

U kunt een stichting alleen of samen met anderen oprichten. Iemand anders kan ook na uw dood namens u een stichting oprichten. U heeft deze wens dan in uw testament gezet. Ook een rechtspersoon, zoals een bv, kan een stichting oprichten.

Alle bestuurders worden ingeschreven in het Handelsregister. Zolang de stichting niet is ingeschreven in het Handelsregister bent u als bestuurslid naast de stichting mede aansprakelijk. Als u een stichting met onderneming heeft moet u dit in het Handelsregister opnemen.  

UBO-register

Bij de oprichting schrijft u ook de uiteindelijk belanghebbenden in van uw stichting in. Dit doet u in het UBO-register bij KVK. Uiteindelijk belanghebbenden (in het Engels ‘ultimate beneficial owner’, afgekort UBO) zijn bijvoorbeeld personen die directe of beslissende invloed hebben op de stichting.

Administratie

U bent wettelijk verplicht een administratie bij te houden. Een stichting die ook commerciële activiteiten uitvoert, moet bij een bepaalde omzet een jaarrekening deponeren. Welke gegevens u moet inleveren, hangt af van de omvang van uw bedrijf. De gemiddelde jaarlijkse kosten van een stichting voor de administratie liggen tussen de € 600 tot € 1.800.

Belasting

Een stichting zonder onderneming betaalt geen belasting. Voert u wel structureel commerciële activiteiten uit? Dan betaalt u vennootschapsbelasting over de winst. U kunt gebruikmaken van de aftrekposten voor vennootschapsbelasting, zoals verschillende vormen van investeringsaftrek. Lees meer over wanneer een stichting wel of geen belasting betaalt op Belastingdienst.nl.

Of de stichting btw moet inhouden en afdragen aan de Belastingdienst, hangt af van uw specifieke situatie. Kijk voor meer informatie op Belastingdienst.nl.

Aansprakelijkheid

Een stichting is een rechtspersoon. Dit betekent dat u als bestuurder in principe niet aansprakelijk bent voor de schulden. Er zijn wel uitzonderingen op deze regel. Bestuurders zijn bijvoorbeeld wel aansprakelijk bij wanbestuur, of als de stichting nog niet is ingeschreven in het Handelsregister. Lees meer over bestuurdersaansprakelijkheid.

Geef bestuurswisselingen binnen 8 dagen door aan KVK. Afgetreden bestuurders die nog in het Handelsregister staan, lopen het risico aansprakelijk te worden gesteld.

Tekenbevoegdheid

Het bestuur is als geheel tekenbevoegd. Dat betekent dat de bestuurders samen of zelfstandig namens de onderneming contracten mogen tekenen of bepaalde rechtshandelingen kunnen uitvoeren. Wie alleen mag tekenen en wie met een of meer anderen moet tekenen, staat in de statuten.

Het bestuur kan ook iemand anders een volmacht geven. Dat is een verklaring waarin staat dat deze persoon ook namens het bedrijf kan handelen. Schrijf deze persoon, de gevolmachtigde, in in het Handelsregister. Dit is niet verplicht, maar wel handig. Zo weten uw zakenpartners zeker wie er mag handelen namens het bedrijf.

Personeel

Met een stichting kunt u personeel aannemen. Voor het personeel betaalt u loonheffingen en sociale premies. Als u voor het eerst een werknemer aanneemt, dan moet u zich als werkgever registreren bij de Belastingdienst. Lees wat u moet regelen als u voor het eerst personeel aanneemt.

De bestuurders van een stichting kunnen ook in loondienst zijn van de stichting. De bestuurder is in loondienst als hij een arbeidsovereenkomst heeft. Hij verricht persoonlijke arbeid en krijgt daarvoor een vergoeding. Het werk moet in verhouding staan tot de vergoeding. De bestuurder mag dan niet alleen beslissingen nemen.

Bij een stichting die de ANBI-status heeft is het niet toegestaan dat de bestuurder in loondienst van de stichting is. Meestal krijgen de bestuurders alleen een vergoeding voor gemaakte onkosten.

Sociale zekerheid

Bent u als bestuurder in loondienst, dan bent u werknemer voor de sociale verzekeringen. Als u niet in loondienst bent, dan valt u niet onder de werknemersverzekeringen. Wel kunt u zich vrijwillig verzekeren. Ook kunt u zelf pensioen opbouwen.

Opheffen of wijzigen

Wilt u de stichting beëindigen? Dan moet het bestuur eerst besluiten de rechtspersoon te ontbinden. Een ontbonden rechtspersoon houdt niet direct op te bestaan. De rechtspersoon is pas beëindigd als alle schulden en uitkeringen zijn betaald. Blijft er vermogen over? U heeft in de statuten bepaald waar het geld heen gaat. Lees meer over het beëindigen van een rechtspersoon.

Wilt u de statuten wijzigen? Hier besluit het bestuur over. In de statuten heeft u vastgelegd hoe het bestuur de statuten kan wijzigen. De notaris controleert de wijzigingen en voert deze door.

Verandert de samenstelling van uw bestuur? Geef de bestuurswisseling binnen 8 dagen door aan KVK. Afgetreden bestuurders die nog in het Handelsregister staan, lopen het risico aansprakelijk te worden gesteld.

Feiten en cijfers: hoeveel verenigingen en stichtingen zijn er?

De grafiek toont het aantal verenigingen en stichtingen in Nederland per kwartaal. In 2019 kwam het aantal voor het eerst boven de 40 duizend.