Bouwsteen 3: stel alle werkenden in staat zich te ontwikkelen en te (blijven) leren
Er moet meer geïnvesteerd worden in het menselijk kapitaal om de tweedeling in de maatschappij tegen te gaan en de potentiele baten van individu en maatschappij te bevorderen. Er wordt voorgesteld om iedereen een ontwikkelbudget toe te kennen. Dit budget is beschikbaar voor de initiële opleiding en is daarna beschikbaar gedurende de gehele loopbaan en blijft gevuld worden.
In de analyse van de commissie wordt opgemerkt dat technologische ontwikkelingen effect hebben op de vraag naar werk. Door technologische vooruitgang zijn lager opgeleiden vaker vervangbaar dan hoger opgeleiden. Gevolg is een daling van de prijs van lager geschoold werk, wat tot een verschuiving van de vraag naar lager geschoold werk leidt, bijvoorbeeld een stijgende vraag in de schoonmaak.
Er wordt geconcludeerd dat vooral lager en middelbaar opgeleiden, indien hun werk bestaat uit overwegend routinematig en makkelijk te automatiseren taken bestaat, getroffen worden door werkloosheid indien ze zich niet weten aan te passen door om- of bijscholing.
Schoonmaak is een taak die zich niet zo makkelijk volledig door technologie laat vervangen. Er zal altijd vraag blijven naar schoonmaak werknemers. Dit werk is ook niet te verplaatsen naar lage lonenlanden omdat het een niet-verhandelbare dienst is.
Voor de werkenden aan de basis van de arbeidsmarkt (en de niet-werkenden dicht bij de basis) is het van belang dat dit soort werk blijft bestaan. Er is voor hen vaak slechts aan de basis van de arbeidsmarkt werk te vinden. Verder leren en ontwikkelen om later in de loopbaan op een ander niveau van de arbeidsmarkt te kunnen werken, gebeurt nog te beperkt. Wel zien we dat forse investeringen door de branche leiden tot een verhoogde aandacht voor opleiden en een groeiende bereidheid van werknemers om te leren en te ontwikkelen. Voor deze werknemers moet het leren praktisch zijn, dat kan door leren op de werkvloer vorm te geven.
Lees meer:
Bouwsteen 2: Toewerken naar een overzichtelijker stelsel van contractvormen.
Bouwsteen 5: Kom tot een activerend en inclusief arbeidsmarktbeleid.